‘Zwerfkapje’ na een maand weer terug in straatbeeld

Met de terugkeer van de mondkapjesplicht een maand geleden, komen ook weer meer gebruikte mondkapjes op straat en in de natuur terecht. Sinds de uitbraak van het coronavirus, en met name sinds de invoering van de mondkapjesplicht, vormen gebruikte mondkapjes een nieuw zwerfafvalprobleem. Het zogenaamde ‘zwerfkapje’ was zelfs de hoogste stijger in de Top 10 meest gevonden zwerfafval, zowel tijdens de Landelijke Opschoondag in maart, als de World Cleanup Day in september. Daarom roept Nederland Schoon met klem op om herbruikbare mondkapjes te gebruiken en zo zwerfafval tegen te gaan.

Zwerfkapjes terug in straatbeeld 1 c Nederland Schoon
‘Zwerfkapje’ na een maand weer terug in straatbeeld. Foto: Nederland Schoon.

Mondkapje nieuw zwerfafval en grootste stijger Top 10
Toen de mondkapjesplicht vorig jaar inging, riepen Nederland Schoon en Plastic Soup Foundation al op tot het op de juiste manier weggooien van het mondkapje middels de campagne #mondkapjegeenzwerfkapje. Tijdens de Landelijke Opschoondag dit jaar kwam het mondkapje als ‘zwerfafvalnieuwkomer’ zelfs binnen op nummer 7 in de top 10 meest gevonden zwerfafval, boven sigarettenpakjes, flesdopjes en zakken en tasjes. Ook tijdens World Cleanup Day in september werden nog veel zwerfkapjes gesignaleerd, zogenaamde ‘naweeën’ van de mondkapjesplicht die eind juni was opgeheven.

Herbruikbare mondkapjes beter
Dat mondkapjes op straat of in de natuur komen, gebeurt waarschijnlijk niet met opzet, aldus Helene van Zutphen, directeur van Nederland Schoon: “Mondkapjes komen lang niet altijd doelbewust op straat of in de natuur terecht. Vaak worden mondkapjes na gebruik in een jaszak, broekzak of tas gestopt, waar ze vervolgens uit vallen. Maar die onoplettendheid zorgt wel voor een steeds groter wordend zwerfafvalprobleem. Daarom willen we iedereen nogmaals oproepen om zoveel mogelijk herbruikbare mondkapjes te gebruiken. Hier ga je immers minder achteloos mee om dan met goedkopere wegwerpmondkapjes.”

Toename zwerfkapjes door herintroductie mondkapjesplicht
Nederland Schoon luidt de noodklok nu het mondkapje na enkele maanden afwezigheid tóch weer verplicht is geworden op openbare plekken en nog niet duidelijk is wanneer de mondkapjesplicht weer zal worden ingetrokken. Op straat liggen beduidend meer mondkapjes dan de afgelopen maanden. Ook in de Literatti-app, de app waarin zwerfafval geregistreerd wordt, is sinds de herinvoering van de mondkapjesplicht een toename te zien in het aantal geregistreerde mondkapjes. De plastic kapjes schaden de natuur: ze komen door wind en regen in onze wateren terecht en gaan uiteindelijk richting zee. Zeedieren zien de mondkapjes aan voor voedsel of raken erin verstrikt. Bovendien zijn de van het plastic soort polypropyleen gemaakte mondkapjes niet recyclebaar en worden ze niet biologisch afgebroken. Zo komen microplastics onomkeerbaar in de natuur terecht, wat uiteindelijk voor iedereen schadelijk is.

Plastic mondkapje breekt niet af
Van Zutphen: “Als je dan toch een wegwerpmondkapje wilt gebruiken, let er dan goed op dat je deze direct bij het restafval weggooit. Het liefst willen we corona zo snel mogelijk achter ons laten. Laten we er dan ook samen voor zorgen dat we de mondkapjes niet decennia na deze pandemie nog terugvinden in de natuur. Plastic mondkapjes worden door de natuur namelijk niet afgebroken.” Als het gaat om het juiste gebruik van mondkapjes, verwijst Nederland Schoon naar de website van de Rijksoverheid. Hierop is onder andere te lezen dat herbruikbare mondkapjes het beste gewassen kunnen worden op 60 graden en dat na het aanraken van een gebruikt mondkapje de handen altijd gewassen moeten worden.

Over Nederland Schoon
Een Nederland vrij van zwerfafval is belangrijk voor mens, dier en milieu. Nederland Schoon werkt als kennisinstituut daarom al bijna 30 jaar intensief samen met bedrijven, burgers, maatschappelijke instanties en overheid om zwerfafval aan te pakken en ervoor te zorgen dat een schone omgeving de norm wordt en blijft. Door middel van onderzoeken, samenwerkingen, het delen van kennis en het geven van advies, wordt bewustwording en verantwoordelijkheidsgevoel gecreëerd bij alle betrokken partijen. Ga voor meer informatie naar www.nederlandschoon.nl of www.supportervanschoon.nl.